قودورغانليق يا قودوزلوق (هاري)

 

قودورغانليق=قودوزلوق

(هاري)

 

 

اُنَم:

هاري بير ويروسي خسته ليكدير اُنَم بوردادير كي هئر كيم قوردوغانليق(هاري) مريضليگينيتوتسا ؛ تاكيد اِليرَم مريضليگيني توتسا ؛ اُولومونون احتمالي چوخ يوخاريدير بو مريضليك اينساندا و چوخلي قان ايسدي(خونگرم)حيوانلاردا انسفالوميليت(بِيين پرده لرين(اينسفالوم) شيشمه سي ) وئرير، بو مريضليك ايراندا و هابئلهآسيا و آفريقا قاره سينده گورشور.

 

داغيلما(ياييلما):

 

ايران اُو اُولكه لَردَنديركي هم اهلي حيوانلاردا و هم وحشي حيوانلاردا بو خسته ليك گؤرسَنير و بؤ خسته ليك چؤخلي ايرانين خزر دنيزينين قيراغيندا (حاشيه درياي خزر) و دؤغو گؤزِي(شمال شرق) و باتي گونئي(جنوب غرب) بؤلگه سينده گؤروشير.

 

 

 

(نوقطه لَر اُولوملَرين ساييني گؤرسَدير)

 

توم توپراق:گوليستان و اردبيل:چوخ يوخاري

قيرميزي:يوخاري:چهار محال و بختياري

نارينجي:اُورتا

ساري:آز

 

1383 ينجي آمار گورسَديركي بوتُو ايراندا هئر يوز مين(100,000) اينسان آراسيندا 2/173 بؤ مريضليگي توتوبلار و بؤلگه لرين(اوستان) ايچينده ياب چوخ اردبيل و گوليستاندا گوروشوبدور و سونرا چهارمحال و بختياري و....

 

 

كئچمه يولي:

 

1-حيوانين توپورجَگينده(بزاق) بؤل بؤل ويروس ياشيير و مريضليگين كئچمه يولي حيوانين توپورجَگينده دير ياني هاچانكي حيوان سيزي قاپدي آغزينين توپورجگينده اُولان ويروس يارالييان يئردَن دؤلور سيزين قانيزا و سيزي مريض ائده بيلَر.

2- بو مريضليگ هاواداندا ائيليه بولور اينساني مريض ائده آما احتمالي چوخ آزدير و يالنيز زاغالارداكي گئجه قوشلار ياشيير يادا لابراتوارلاريكي بو مريضليگين اُوستونده ايشلييرلَر اُونملي اُولا بيلير.

 

قُورومالار(پيشگيري):

 

(بو مريضليگين دئرماني و قوروماسي بيردير اُونا گوره بير يئرده گَتيرميشم)

 

1-چونكي 85% اينساني قاپان حيوان ايت اُولور اُنا گوره اگر كنديزده يا شَهريزده سولَه ايت(ولگرد) گوروشور گَرگ اُو ايتلَر يا اُولدوروله يادا اُ يئردَن آپاريلا ؛ يوخسا اُو ايمكان وارديركي بو ايتلَر اُو مريضليگي تؤتوب و سونوندا اينسانلاري قاپيب مريض اِيلييه.

 

2-اگر دوشونورسيزكي سيزده "" اكينجي،مال حيوان ساخليانلار،چؤلده قالانلار"" كيميبو مريضليغين خطرينده سيز ائليه بولَرسيزكي اُوچ نوبت اِينَلَنمَگيله اُزونيزي بؤ مريضليگين قاباغيندا قؤروياسيز.

قوروماق بؤجور اُولاجاخ:

 

""صفر،7-21 گون بيرينجي نوبتدَن سونرا و 28 گون بيرينجي نوبتدَن سونرا""

يادابؤجورده اُولابيلير:

 

صفر،28 گون بيرينجيدَن سونرا،56 گون بيرينجيدن سونرا.

 

3-اگر سيز ايستيرسيزكي يولجولوق(مسافرت) ائيليه سيز، گرَك اُوچونجي نوبت آزي بير آي كؤچمَكدن قاباق اُولا.

 

4-بو مريض ليگين دئرماني اِينَسينده(واكسَنينده) يئرلَشيبدير ؛ ياني هئر زامانكي سَني حيوان قاپدي گَرك يالنيز و يالنيزاِينَسيني(واكسنيني) ووراسان.

 

5-ايندي اِينَنين يانيندا سِرَم دا(ايمونوگلوبين اختصاصي ضد قورودوغانليق:اينساني)وورولور،سِرُمين ايشلَنيشي بؤ اُوچ يئرده اُولا بيلير:

 

الف-هاچانكي وحشي حيوان قاپسا

ب-قاپميش حيوان قاچميش اُولسا

ج-اهلي حيوان قاپيپ نئچه يئردن ، دَرين قاپيب ، باشا ياخين يئري قاپيب

 

بِليرتيلَر(علائم):

 

1-قورخو(حيوانين قاپماسينا گؤره)

2-باش آغري

3-قيزديرما(تب)

4-يورقونلوق

 

اگر اينَه لرين وورماسا ، حيوان قاپميش اينسان مريضليگي توتوب و بو مرحله لَريده گؤره بيلير:

1-بوغازين اَتلَرينين توتولماسي كي باعث اُولاجاخ طرف نفس آلا بيلمييه

2-سودان ، هاوادان و يئلدذَن قورخما

3-آغ جيگَرين ايشدَن دوشماسي

4-اُولوم.

 

 

 

سؤن دئييملَر:

 

-اگر بير زاماني سيزي بير ايت،پيشيكگئجه قوشي(خفاش) يا آيري بير اَت ييگَن حيوان قاپدي ، گونوزلَري ساغليق اُجاقلارينا (مراكز بهداشتي) و گئجه خسته خانالارا(بيمارستان) تئزليكله تئزليكله تئزليكله تئزليكله باش وورون.

 

""قوروماق دئرماندان ياخجيدير""

 

 



  • [ ]